Neurologia dziecięca to bardzo szeroka dziedzina medycyny. Specjaliści neurologii dziecięcej ze względu na bardzo duże spektrum problemów wieku rozwojowego, którymi zajmują się w swojej pracy, bardzo często są postrzegani przez rodziców małych dzieci jako ci specjaliści, do których należy udać się ze swoim dzieckiem w ostateczności.
Czy słusznie? Czy specjalista neurologii dziecięcej to ostatnia deska ratunku i wizyta u niego odbyć się musi tylko w przypadku, kiedy problem dziecka jest bardzo poważny i rodzic dowiaduje się o konieczności wizyty u neurologa od innego specjalisty? Czy powinniśmy traktować wizytę u neurologa jako zupełnie normalny element profilaktyki zaburzeń rozwoju dziecka i kontaktować się z nim wtedy, kiedy tylko poczujemy taką potrzebę?
Zapraszam do lektury, aby raz na zawsze rozwiać tego typu wątpliwości.
Neurolog dziecięcy – czym się zajmuje?
W dużym uproszczeniu – lekarz specjalista neurologii dziecięcej to osoba, która diagnozuje i podejmuje ewentualne leczenie pacjentów w wieku rozwojowym, którzy prezentują zaburzenia w obrębie pracy układu nerwowego. Innymi słowy, neurolog dziecięcy to lekarz zajmujący się problemami związanymi z pracą układu nerwowego u dzieci.
Układ nerwowy człowieka to bardzo złożona struktura, w której skład wchodzą: ośrodkowy układ nerwowy (mózg i pień mózgu) oraz obwodowy układ nerwowy (rdzeń kręgowy oraz całość pozostałej tkanki nerwowej w naszym ciele). Ludzki mózg i jego odnogi w postaci obwodowego układu nerwowego to jedna z najdynamiczniej rozwijających się struktur w naszym ciele. Nasz mózg i nasze nerwy zaczynają kształtować się już na wczesnych etapach życia płodowego i od momentu narodzin ich rozwój można porównać do spektakularnego wybuchu.
Podczas tak dynamicznego i złożonego w swojej naturze rozwoju istnieje dosyć istotne ryzyko wystąpienia zaburzeń lub innych niepożądanych zjawisk, które jeżeli zaistnieją, mogą mieć znaczący i bardzo często negatywny wpływ na rozwój dziecka.
Lekarz neurologii dziecięcej to specjalista, który dzięki swojej wiedzy i umiejętnościom posługiwania się konkretnymi narzędziami badawczymi, jest w stanie rozpoznać czy dolegliwości z którymi boryka się dziecko mają podłoże neurologiczne, oraz w razie konieczności, zaplanować i zastosować odpowiednie leczenie.
Jakie choroby leczy neurolog dziecięcy?
Odpowiadając na to pytanie warto na wstępie zaznaczyć, że istotą pracy neurologa dziecięcego, jak każdego lekarza, jest profilaktyka. Jakiekolwiek niepokojące zjawiska związane z przebiegiem rozwoju małego dziecka czy też pojawiające się nagłe symptomy u dzieci starszych mogą być powodem wizyty u neurologa.
Oprócz ogólnego badania przebiegu rozwoju dziecka, specjalista neurologii dziecięcej zajmuje się leczeniem konkretnych, zdiagnozowanych już zaburzeń takich jak:
-
- epilepsja
-
- neurogenne zaburzenia rozwoju dziecka, takie jak mózgowe porażenie dziecięce
-
- rozwojowe zaburzenia koordynacji
-
- zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi (ADHD)
-
- spektrum autyzmu
-
- neurogenna niepełnosprawność intelektualna
-
- zaburzenia rozwoju tkanki mózgowej
-
- infekcje ośrodkowego i obwodowego układu nerwowego
-
- zaburzenia genetyczne
-
- choroby autoimmunologiczne atakujące układ nerwowy (stwardnienie rozsiane, stwardnienie zanikowe boczne)
-
- dystrofie mięśniowe
-
- rdzeniowy zanik mięśni
-
- guzy mózgu
oraz chorób rzadkich, nieklasyfikowanych, które w swoim przebiegu mają bezpośredni lub pośredni wpływ na pracę układu nerwowego.
Kiedy należy udać się do neurologa dziecięcego?
Oprócz sytuacji, w której młody człowiek boryka się z jakimś konkretnym, zdiagnozowanym i sklasyfikowanym problemem neurologicznym, istnieje szereg innych przyczyn, które mogą być powodem, dla którego rodzic decyduje się umówić wizytę u neurologa dla swojego dziecka.
Jeżeli rodzic małego dziecka zauważy u swojej pociechy jakieś niepokojące go oznaki, takie jak notorycznie zaciśnięte rączki, ciągły zanoszący się płacz, problemy z utrzymaniem wysoko główki u niemowlaka, który ukończył już trzeci miesiąc życia czy też inne globalne zaburzenia rozwoju – warto potraktować wizytę u neurologa dziecięcego jako element odpowiedzialnej profilaktyki i opieki nad maluszkiem.
Warto mieć na uwadze, że współpraca z neurologiem powinna być naturalnym elementem każdego procesu usprawniania małego dziecka. Każda, zaobserwowana na wczesnych etapach rozwoju nieprawidłowość, powinna zostać skonsultowana przez lekarza specjalizującego się w diagnozowaniu zaburzeń neurologicznych, w celu wykluczenia poważniejszych dolegliwości.
Jakie badania może wykonać neurolog dziecięcy?
Oprócz globalnej obserwacji dziecka, na podstawie której lekarz wyciąga wnioski na temat generalnych umiejętności motorycznych swojego pacjenta, specjalista neurologii może wykonać lub zlecić wykonanie badań, które będą bardzo pomocne w zdiagnozowaniu potencjalnego zaburzenia pracy układu nerwowego. Do grupy badań, które mogą zostać zlecone przez lekarza neurologii dziecięcej zalicza się:
-
- EEG – elektroencefalografia – badanie umożliwiające ocenę aktywności bioelektrycznej mózgu
-
- MR – rezonans magnetyczny – bardzo ważne badanie obrazowe, pozwalające przyjrzeć się budowie struktur układu nerwowego w celu wyszukania ewentualnych nieprawidłowości w budowie
-
- punkcja mózgowo-rdzeniowa – zabieg polegający na pobraniu płynu mózgowo-rdzeniowego i zbadaniu go pod kątem wystąpienia infekcji lub innych nieprawidłowości
-
- badanie krwi – zlecone przez lekarza neurologii dziecięcej może posłużyć sprawdzeniu stanu małego pacjenta pod kątem ewentualnej infekcji jak i być elementem diagnozy dziecka w kontekście ewentualnych zaburzeń genetycznych
Co powinien powiedzieć rodzic podczas wizyty u neurologa dziecięcego?
Wizyta u neurologa dziecięcego, niezależnie od przyczyny, powinna być traktowana jako element wsparcia rozwoju dziecka i być dla rodzica okazją do rozwiania wszystkich wątpliwości związanych z dorastaniem swojej pociechy.
Specjalista neurologii dziecięcej to lekarz, który posiada bardzo rozległą wiedzę na temat rozwoju układu nerwowo-ruchowego jak i ewentualnych zaburzeń mu towarzyszących, co pozwoli mu odpowiedzieć na pytania rodziców dotyczące kwestii rozwoju ich dziecka. Będąc na wizycie u lekarza, neurologa dziecięcego, należy pamiętać o tym, że każda kwestia, która dla rodzica wydaje się istotna w kontekście omawianego z lekarzem problemu, może okazać się bardzo cenną wskazówką w procesie diagnozowania dziecka.
Podsumowanie
Specjalista neurologii dziecięcej to kluczowy element zespołu wspomagania rozwoju dziecka. Zarówno w przypadku złożonego procesu diagnostycznego jak i wyprowadzania dziecka z niegroźnej asymetrii ułożeniowej, pomoc neurologa dziecięcego jest nieoceniona. Badania wykonywane i zlecane przez neurologa dziecięcego pozwalają, jak żadne inne, ocenić budowę struktur wchodzących w skład układu nerwowego oraz przyjrzeć się temu, czy rozwijają się prawidłowo. Wizyta u neurologa dziecięcego powinna stanowić naturalny element profilaktyki zaburzeń rozwoju małego dziecka, pozwalający pozostałemu zespołowi specjalistów zajmujących się wspomaganiem rozwoju dziecka, wprowadzać swoje elementy wsparcia w sposób prawidłowy i medycznie uzasadniony.
Materiał powstał we współpracy z neurologami dziecięcymi z gustav.pl, specjalistycznej poradni medycznej dla dzieci. Z ofertą możesz zapoznać się pod adresem https://gustav.pl/services/neurolog-dla-dzieci/.