Pierwszy rok życia dziecka to ogromne postępy w kształceniu jego motoryki. Każdego miesiąca niemowlę nabywa nowych umiejętności, które wpływają na jego poziom rozwoju w kolejnych latach. Rozwój motoryczny dziecka podzielony jest na kilka etapów w pierwszych 12 miesiącach. Oto najważniejsze z nich.
Rozwój ruchowy głowy
Pierwsze miesiące życia maleństwa polegają głównie na wzmacnianiu mięśni szyi i karku, skupiając się wokół ruchów głowy. W pierwszym miesiącu malec jest w stanie oderwać nosek od maty i bardzo nisko unieść głowę. Po kilku tygodniach mięśnie karku są nieco silniejsze, pozwalając dziecku unosić głowę pod kątem 45 stopni w drugim miesiącu.
W kolejnym, trzecim miesiącu życia niemowlę jest w stanie unieść głowę pod kątem 90 stopni. Od tego momentu dziecko jest w stanie zlokalizować źródło dźwięku, warto zatem mówić do niego w pozycji „z góry”. Po ukończeniu czwartego miesiąca niemowlę sztywno trzyma główkę w pionie, a kilka tygodni później obraca ją w wybranym przez siebie kierunku.
Opanowanie sztuki siedzenia
Wiele rodziców pragnie jak najszybciej nauczyć maleństwo siedzenia, jednak rozwój motoryczny dziecka jest uzależniony od siły jego mięśni i zdolności utrzymania głowy. Etap nauki siadania rozpoczyna się około piątego miesiąca, kiedy to maluch jest w stanie samodzielnie siedzieć z podparciem. W szóstym miesiącu dziecko może już stabilnie siedzieć, trzymając się np. szczebli łóżeczka. Do ósmego miesiąca maluch opanuje już sztukę samodzielnego siadania z pozycji leżącej.
Podane terminy są jedynie orientacyjne – o wszystkim decyduje siła fizyczna malucha. Nauka siadania to powolny proces, którego nie warto wspierać szkodliwymi praktykami. Jedną z nich jest na przykład sadzanie dziecka w oparciu o poduszki. Dopóki maluch nie jest gotowy na wykonanie tych czynności samodzielnie, w tym etapie nie wolno ingerować w jego rozwój.
Rozwój umiejętności samodzielnego stania
Od sprężynowania po samodzielne stanie – rozwój motoryczny dziecka jest nieustannie kształtowany, by mogło ono wreszcie postawić pierwsze kroczki. W czwartym i piątym miesiącu maluch doskonali umiejętność stania na sztywnych nóżkach. Po tym czasie maluch podejmuje wielokrotne próby samodzielnego stania.
Około ósmego miesiąca życia niemowlę potrafi już samodzielnie wstać, przytrzymując się szczebli łóżka, krzesła lub stołu. W tym samym czasie zaczyna raczkować, by wreszcie około dziesiątego miesiąca podjąć pierwsze próby chodzenia, przytrzymując się mebli.
Rozwój chodzenia
Niektóre dzieci są w stanie bez wsparcia przedmiotów ani osoby towarzyszącej przejść kilka kroków jeszcze przed ukończeniem pierwszego roku. Nie jest to regułą, a wszystko uzależnione jest od siły fizycznej. Zwykle niemowlę opanowuje umiejętność chodzenia między dziesiątym a czternastym rokiem życia. Rodzice zazwyczaj pomagają w tej fascynującej rozrywce, trzymając dziecko za obie rączki.
Jeśli po tym czasie maluch nie podejmuje samodzielnych prób, warto udać się do pediatry. Do tego momentu należy cierpliwie czekać, aż dziecko opanuje podstawowe umiejętności bez żadnego wsparcia.